Aydın (İmamköy) Eski düğün yemekleri

Eskiden Aydın İmamköy’de   düğün yemeklerini ehli (usta) bir şekilde yapan   3 tane önemli  bayan aşçımız vardı. Molla İbrahim Karısı Fadime (Fadime  Kaya), Recep Çavuş’un Ayşe (Ayşe Kızılay), ve Yörük Haliller’in Umman (Umman Yörük) Bunlar İmamköy dışındaki köylerde de Aşçılığa giderler. Lezzetli yemekler yaparlardı. Bunlara yemek yaparken komşulardan bu konuda ehli (eli Yatkın) kişiler yardım ederlerdi. Bu aşçılarımız artık hayatta değiller. Şimdi köyümüze aşçılar Aydın’dan ve Umurlu’dan gelmektedir.

  Sıkma (Yuvarlama)

Düğün hazırlıklarına başlayan kişi 3 (üç) gün önce komşularını çağırarak çorbalık kesilecek sıkma yuvarlanacak diye davet eder. Komşular ve akrabalar toplanarak sıkmalık (yuvarlama) çorbalık malzemeler de tedarik edilir. Bunun için hamur tahtaları, bıçaklar bu işi yaparken kullanılacak olan malzemeler toplanır. Sıkma için kasaptan   gelecek davetli sayısına göre kıyma alınır. 1000 kişilik düğün daveti için;

malzeme; 10 kğ (on) dana kıyma, 5 kğ kuru soğan, 12 kğ un tuz, karabiber bunlar hepsi bir arada karıştırılarak yoğrulur, Daha sonra hamurdan parçalar kesilerek uzun rolo şeklinde tahta üzerinde oklava şekline alacak, bunu bıçakla küçük küçük parçalara ayrılarak kesilecek kesilen parçalar sıkma haline gelecek, çok olduğu için kızarma işi hemen olmaz bunun için tepsilerin içi biraz unlanarak bu sıkmalar serilir. Sonra bunun ehli bir kişi tarafından büyük kızarma divanına (Tava) bolca yağ konarak kızartılır. Kızaran sıkmalar önce yağının süzmesi için süzgeç üzerine konur. Daha sonra önceleri sepetlere konarak ağaca asılırdı. şimdi ise buzdolabında saklanıyormuş, saklanan sıkmalar düğün günü büyük kaplarda hazırlanan kaynamış olan renkli et suyunun içeresine atılır, pişen sıkmalar üzerine ezilmiş olan kese yoğurdundan konularak davetlilere servis yapılır. 

   HAMUR ÇORBASI :

  Malzeme: 6 kğ un 4 adet yumurta

Hamur işin ehli tarafından iyice yoğurulur.  Böreklik gibi ince bir şekilde açılır. Biraz serilir. Kurumaya başlayınca kesilir. Kesilen hamurlar yapışmasın diye serilir.  Düğün günü sıkma gibi renkli et suyu ile pişer. Düğünlerin ilk yemeği çorbadır. Afiyet olsun

AYDIN  ve KÖYLERİNDE YAPILAN DÜĞÜN KEŞKEĞİ

Malzemeler :Buğday, Kuzu, Dana veya tavuk eti, salça, tereyağı, tuz

Hazırlanışı: Temizlenen buğday (içerisindeki yabani ot taş) bir gün öncesinden soğuk su ile ıslanır. Ertesi günü kazanda su kaynatılarak ıslanmış olan buğday atılır ve kaynamaya devam edilir. Haşlama işlemi 1 saat  veya daha fazla sürer. Bu arada pişirilen buğdayların içine haşlanmış olan tavuk ya da kuzu eti parçalara ayrılarak ilave edilir. Suyunu biraz çektikten sonra sıcak olarak servis edilmek üzere tabaklara konur ve üzerine tereyağı içerisine salça ve toz biber katılarak tavada  kızartılmasıyla oluşan sos ilave edilir.

Düğün Keşkek Kazanı:
Düğünlerde keşkek kazanları büyük olur. Odun ateşinde pişer. Yanına aşure kazanı da konur.

  PAŞA BÖREĞİ:

Adından da belli olduğu gibi paşaların böreğidir. İç malzemesizinin masraflı olması dolayısıyla, köyün varlıklı kişilerinin düğünlerinde yapılan bir yemektir. Bize Umurlu bucağından geçmiş bir yemek türüdür Umurlu’da daha yaygındır. Yapması meşakkatli ve çok zaman alır.

Malzemeler : Bu düğün için değil buna kıstas alalarak malzeme  düğünlerde çoğaltılır.

1 kğ un,4 ad. yumurta, aldığı kadar su

tuz, kıyma, maydanoz, yoğurt, tereyağı, kırmızı biber

Hazırlanışı: Una, yumurta tuz, ve su ilave edilerek hamur elde edilir. Hamur küçük bezelere ayrılır ve tencere kapağı  büyüklüğünde açılır. Açılan hamurlar kızgın yağda kızartılır ve pişirilmiş et  suyunun içine batırılarak yumuşaması beklenir. Daha sonra bir tepsiye yumuşatılmış olan hamur serilir ve üzerine kıyma ve maydanozdan elde edilmiş iç konur. Bu iç üzerine börek yapar gibi tekrar yumuşatılmış hamur serilir ve üzerine iç ilave edilir. Bu işlem üç veya beş kat oluncaya kadar (isteğe bağlı) devam eder. Üzerine ezilmiş kese yoğurdu konur bunun üzerine tereyağında kızartılmış kırmızıbiberli renk dökülür. 

KAPIMA (Et Yemeği)

Kasaptan alınan  kırk elli kilogram et düğünden bir gün önce öğleden sonra küçük küçük doğranır. Doğranan etler yıkanır büyük lokma dığanında (tavasında) odun ateşinde zeytin yağı ile kızartılır. Akşam renkli su yapılarak  etler iyice pişirilir. Düğün sabahı saat 9-10 gibi davetlilere vermek için servis işlemi başlatılır.

Et  yemeği kapıma

     YAPRAK SARMASI:

Hazırlanışı:  (N.K) Asmadan toplanan taze iyi yapraklar veya pazardan alınan yapraklarla bu işlem yapılır. Genelde çekirdeksiz üzüm yaprağından sarılan sarmalar güzel olur.

2 kğ dana kıyma, 4 kğ pirinç, taze soğan dere otu karabiber, tuz, domates salçası

 Dere otu taze soğan incecik tahta üzerinde kıyılır.  İçeresindeki taş, toz  yabani ottan temizlenip yıkanan pirinç, kıyma, dere otu, karabiber, taze soğan, tuz, domates salçası ve az kırmızı biber geniş Bir Kap (ilgen) içeresinde iyice karıştırılır. Daha sonra  yapraklar bir tencere içinde haşlanır. Büyük bir tepsi içinde komşular da toplanarak sarılır. Düğün günü sabah pişirilerek üzerine kese yoğurdu ve onun üzerine de tereyağı ile renk yapılarak sıcak sıcak diğer yemeklerle servis yapılır.

Kuru Fasülye : Daha çok kış aylarında yapılan düğünlerde etli kuru fasülye yapılır  salata olarak yanında turşu veya marul salatası verilir arzu edilirse pilav ile de yenilir.

Taze Fasülye : Zeytinyağlı yapılır genelde Yaz veya Güz aylarında yapılan düğünlerin yemeğidir. Taze fasulye genelde Karaköy veya Kayacık fasulyesi bu yörede daha lezzetli ve taze olur. Ayşekadın fasulyesinin kılçıkları ayıklanarak doğranır. Zeytinyağı tencereye konur. Soğanlar küçük küçük doğranır domateslerin sulu olanları kabukları soyularak doğranır. Renk biberi (kırmızı biber) de atılarak kavrulur sonra fasulyeler tencereye konur yeterince tuz atılır. Kısık ateşte sarartılır özellikle düğünlerde yapılan fasulye yemeklerine et konur et bir yerde haşlanarak az sulu olarak sararan fasulyenin içeresine ilave edilir. İyice kıvama gelinceye kadar pişirilir. Servis yapılır.

PİLAV :Düğün’ün demirbaş yemeğidir. Tavuklu yapıldığı gibi tavuksuz da yapılabilir büyük  kaplarda (ilgen) pişer.

Yağ olarak tereyağı kullanılır. Nohutlu pilav olursa daha da lezzetli olur

 KIZARTMA : Özellikle yaz düğünlerinde yapılır. Biber patates Patlıcan üçü bir arada karışıkta yapılabilir.

Kereviz veya enginar : Bazen kış düğünlerinde çeşit olarak yapılır. 

DÜĞÜN TATLILARI : AŞURE

Aşure genelde kış aylarında yapılan düğünlerde tatlı olarak daha çok yapılır. Aşure ile birlikte keşkek de yapılır. Büyük saçağa veya büyük taşların üzerine aşure keşkek kazanları birlikte konur. Aşure keşkek dibine tutmasın (is) çalmasın diye altına kalınca teneke konur is çalması önlenir. Temizlenmiş buğdaylar akşamdan kaynayan suda bir çal kaynatılır ağızı kapatılarak bekletilir. Pişen buğdaylar daha büyük kazanlara alınır biraz su koyduktan sonra kazanın altı ateşlenir. Biraz piştikten sonra içersine akşamdan ıslamış olduğumuz nohut fasulye kestane, bakla, börülce, ceviz, fındık  fıstık v.s katılır kaynatılır pişmesine yakın şekeri katılarak iyice  pişmesi sağlanır. Sonra servis tabaklarına konur üzerine susam ceviz ve nar tanesi konularak misafirlere ikram edilir.

ZADE (Pelvize)

Malzeme: Pirin, şeker, su

 Hazırlanışı:

 Pirinç suyla yıkanır sonra dövülür. Dövülen pirinç suyla veya sütle pişirilmeye başlanır ve şeker ilave edilir. Sütlaç kıvamına gelinceye kadar pişirilmeye devam edilir. Katılaşmasını hızlandırmak için nişasta ya da kola ilave edilir. Son olarak  aroma lezzet katması için itişah çiçek yaprağı katılır. Kıvamına geldikten sonra üzeri örtülerek bir gece bekletilir. Servis edileceği zaman kepçelerle kâselere konur ve isteğe göre üzerine tarçın serpilir.

 NOT: Belli bir hikâyesi olmayan zade tatlısı genelde düğünlerde yapılmakla birlikte günlük olarakta yapılmaktadır. Boş oda ve çok sayıda tabak gerektirdiğinden yapımı azalmış, yavaş yavaş yerini irmik helvasına bırakmaya başlamıştır.

İRMİK HELVA: Hazır alınır veya evde yapılır. irmik kavrulur pembeleşmeye yakın 

Yuvarlama kızartılmaya hazır

 Kıstırma (Karnı Yarık): Patlıcanların küçük düzgün olanları toplanır veya alınır. bıçakla düzgün şekilde üç eşit parçada kabukları şekillice soyulur. Daha sonra tuzlanır. biraz bekletilir  acı suyu çıktıktan sonra yıkanır. Zeytin yağında odun ateşinde kızartılır. kızartılan patlıcanlar bir tepsiye düzdün bir şekilde ortaları açılarak dizilir. İçi için kıyma, soğan, maydanoz, domates ve biraz da renk biberi katılarak zeytinyağında kavrulur. Sonra bu harç patlıcanların içerisine konularak kıstırma tepsisi kısık ateşte  ( közün üstünde) yavaş yavaş pişirilir. Afiyet olsun 

 Eski düğünlerde yaz yemeklerinin içinde kıstırma hep olurdu. yapması biraz meşakkatlidir. şimdi tembel işi musakka yapılmaktadır.

Eski İmamköy  Düğünlerde Kadın  Aşçıları Ayşe KIZILAY, Fadime KAYA, Müzeyyen Sabuncu

   

                                                       

Bir cevap yazın

error: İçerik korumalıdır!