İMAMKÖY İLEĞİ :Köyümüzün Mayıs sonu ve Haziran ayında gelir kaynağı ilektir. Hemen hemen herkesin bahçesinin bir kösesinde ilek ağacı vardır. Bazı yol kenarlarında da görmek mümkündür. Tabiat şartlarına dayanıklı bir ağaçtır. İlek incirin döllenmesi için kullanılır. İlekten çıkan sinek dölleme işini yapar. Bu sayede incirler daha verimli hale gelir. İyi kaliteli incirler elde edilir. İlek incir ağacına atılmazsa (belirli dallara ) dizerek veya delikli soğan torbalarında asılmazsa incir meyveleri dökülür. İyi ürün alınamaz. Bu ilek atma işlemi sabahın erken saatlerinde sinekler ilekten çıkmadan ve yağmursuz havada yapılmalıdır.
Yöremizin en iyi ilekleri İmam köy ilekleridir. Her yerin ileklerinden önce köyümüzün ilekleri olgunlaşır. Bütün çevre köyler ve ilçeler bunu bilir. Germencik (Mursallı, Elbeyli, İncirliova) Umurlu (Terziler, Muslu’ca) Köşk en önemli ilek alıcıları olan ilçelerimizdir. Diğer ilçelerden de az da olsa müşteriler vardır. İlek üreticileri sabah çok erken saatlerde ilek ağacına çıkarlar. Olgunlaşan ileklerin renkleri koyu yeşilden açık yeşile dönüşür veya sarımtırak bir hal alır. Bu renkleri değişen ilekleri eldiven giyerek eliyle koparırlar yetişemedikleri yerleri ilek kargısı yardımı ile yaparlar. İlek kargısı düzgün, uzun ve çatal şeklinde ucu yapılmıştır. Bununla uç noktalardaki ilekler koparılır. İlekler hergün toplanması lazımdır. Toplanmazsa sarı renk alır. Buruşuk olur. Buna gecik ilek denir. İşe yaramaz. Saat sekiz dokuz gibi ilek toplama işi bitmiş olur. Alıcılar bazen bahçeye gelirler orada ileği görerek pazarlık yaparak alırlar. Müşteri bahçeye gelmezse kahvelerin önünde kurulan ilek pazarına ilekler götürülür. Bu konuda aracılık yapan birkaç kişi köyümüzde vardır. Önceleri 1970-1985 yılları arasında Cavit ve Rahmi ÖZÇiMEN kardeşler bu işi yapmışlar sonraları bunlarla beraber Arif KIZILAY’da bu işi yapmaya başlamıştır. Şu anda köyümüzde Arif KIZILAY ve Ahmet DİREK bu işi yapmaktadır.
Pazara gelen ilekler alıcılar tarafından kontrol edilir fiyatta anlaşılırsa alırlar. İlek fiyatları borsa gibidir. Günün her saatinde iniş ve çıkış yaşamak mümkündür. Arz talep orantısı müşteri çoksa fiyatlar yüksek ürün çok müşteri az işe fiyatlar düşüktür. Fiyat dalgalanmaları her zaman mevcuttur.
Alıcı tarafından alınan ilekler eskiden kova (kovalık ) denilen ucu 40-50 cm boyunda ucu iğneli bitkiye dizilirdi. Kovalıklar bataklıklarda verimsiz arazilerde yetişen bir bitki türüdür. Eskiden Kocagür’de şimdiki Kaletopsa’nın bulunduğu yerin ismi koru idi. Burada yetişirdi. şimdi bu işlem iplere dizilerek veya filelere konarak yapılıyor. İpe dizilen ilekler akşam saatlerinde ilek içindeki sinekler bu saatte çıkarlar incir dallarına asılmak suretiyle ağacın büyüklüğüne göre iki, üç, dört dizi asılır. Bu işlem on beş gün sonra tekrarlanır. Eğer yeterli gelmezse üçüncü kez de atılabilir. Bunu halk arasında bahçeye ilek attık denir.
Bu köyümüz için önemli olan ilek ürünümüzü sahip çıkalım. Erik meyvemizi Umurlu’ya kaptırdık festival Umurlu’da düzenleniyor. İmamköy ilek festivali düşünülebilir.
İMAMKÖY İLEĞİ
İmamköy’ün eskiden beri en önemli gelir kaynaklarından olan İLEK, bu sene hava şartlarından dolayı erken ermiş olup, incirlerin olgunlaşmadığı için az alıcı buluyor. Köy meydanında kurulan ilek pazarında bu sene çok hareketlilik yaşanmamaktadır. Yağışlar da bu konuda etkili oldu. İncirler gelişmedi. İleğin fiyatı önünüzdeki günlerde arz talebe göre değişebilir. Aydın ilinde sinek oranı çok kaliteli ilekler İmamköy’de yetişmektedir. Türkiye İmamköy’ü İlek ürünü ile tanımaktadır. Uzun yıllardan beri İmamköy’de köy meydanında İlek pazarı Mayıs 15-Haziran 15 tarihleri arasında kurulur. Bütün incir üreticilerinin İlek ihtiyacı karşılanır. Bu sene fiyatlar iyiydi.
İMAMKÖY İLEK PAZARI
İmamköy ana yol üzerinde Kazım AYDOĞDU’nun yol kenarı ilek ağaçları (ev yapmak için şu anda kesildi .)
İNCİR ÜRETİCİLERİ OKUMADAN GEÇMEYİN
Yeni doğan incir meyveleri yaklaşık 1 (bir) cm çapa ulaştıklarında döllenmeye hazır durumdadırlar. Meyveler ilekleme olmaksızın 2 (iki) cm kadar büyüyerek, daha sonra buruşup siyah renk alarak olgunlaşmadan dökülürler. Mutlaka ilek atılması lazımdır. incirler iri fındık büyüklüğünde oldukları zaman döllenmeye hazır durumdadırlar. Büyük bahçelerde ilek ağacının 1-2 tane olursa dışarıdan ilek atmaya çok gerek kalmaz. Fakat olgunlaşma zamanına bilmek lazımdır. Çevre bahçelerden de alabilirler ama fazla ilek fazla gelmesi de incirin dökülmesine neden olabilir.
Resim 5-10 Mayıs tarihleri arasında ileklerin durumu, daha ermemiş halk arasında buna gök daha denir. Erdiğinde sarımtırak renk aldığında olgunlaşır sineklenme başlar. Başlıca ilek çeşitleri Ak, Kaba, Sarı, Kıbrıs, Kongur , Kara, Elma ileği gibi çeşitleri mevcuttur. ilek çeşitleri arasında Kıbrıs ileği kalite bakımından iyidir. İlek çeşitlerini saydık incir çeşitlerini saymamak olmaz, Sarılop, Bardacık, Dulek Kazığı, Çıtırık Mor, Nazilli Tezereni, Bursa Karası gibi de incir çeşitleri mevcuttur.
incirlere İlek tam zamanında atılmalı, çok ilek atılmamalı meyve tutumunun çok olmasına ve meyvelerin küçük kalmasına neden olur. Arasıra ileklenen incirler akar kahverengi renk alarak dökülür çürümeye ve ekşimeye neden olur. İncir bahçelerindeki ilek ağacı bahçenin büyüklüğüne göre 1-2 tane olmalıdır.
Soldaki resim Olgunlaşmamış İlek, reçeli bu ileklerden oluyor sanırım.
Not: İlek reçelini yapan varsa tarifi yazsın burada yayınlayalım.
Olgunlaşmış koparmaya hazır İlek eğer bu bir gün daha beklerse gecik ilek (Koparma zamanı geçmiş) olur işe yaramaz sinekler dışarı çıkmıştır.
Gecik İlekten bir kesit (Bu ilek verimli değildir.)
Durmuş Ali KARABULUT’un pirense teliyle incirlere atmak üzere hazırlamış olduğu ilek dizileri ağaçların dallarına asılacak.
Perense teli ot ve samanları paketlemede kullanılan teldir.
Delikli torba, kalın pamuk ipliği, kovalık denilen bitki bu dizme işleminde kullanılan seçenekler arasındadır.
İNCİR (Neden Çiçek Açmaz)
İncirler teknik olarak meyve değil ters yüz edilmiş çiçeklerdir. Çiçekleri armut şekilli bir kozanın içinde açar ve daha sonra olgunlaşıp yediğimiz meyvelere dönüşür.
Daha sonra her bir çiçek bir adet bir tohumlu aken adı verilen sert kabuklu bir meyve oluşturur.Her incir birkaç adet akenden oluşur. Yani incir yediğimizde aslında birden çok meyve yemiş oluruz. Ama inciri sıra dışı yapan şey sadece bu değil. İncir çiçekleri içeride büyüdüğü için özel bir polenleşme sürecine ihtiyaç duyarlar.
Polenleri yayması için rüzgara veya arılara bel bağlayamazlar. İşte bu noktada incir arısı devreye girer. İncirler genetik malzemesini yayacak incir arısı olmadan türlerini devam ettiremezler. İncir arısıda incir olmadan yaşayamaz çünkü larvalarını buraya bırakır. Bu ilişkiye mutualizm adı verilir.
Dişi incir arısı yumurtalarını bırakmak için erkek incire girer bu arada erkek incirleri yemiyoruz. Erkek incir arı yumurtalarını ikame edecek bir şekle sahiptir. Dişi arının kanatları ve anteni incirin küçük aralığından içeri girerken kopar bu yüzden arı içeri girdiğinde dışarı çıkamaz. Buradan sonra yaşam döngüsünü sürdürme görevi yavru arılardadır. Erkek yavru arılar kanatsız doğarlar çünkü yegâne görevleri dişilerle çiftleşmek ve incirin dışına doğru bir tünel kazmaktır. Dişi yavru bu tünelden dışarı çıkarak polenide beraberinde götürür. Eğer incir arısı yanlışlıkla erkek incir yerine yediğimiz dişi incirlerin içine girerse içeride üremesi için gerekli koşullar bulunmaz. Geri dışarıda çıkamaz çünkü kanatları ve anteni kopmuştur.
Bu yüzden ne yazık ki arı içeride ölür ama bu gereklidir. Çünkü çok sevdiğimiz bu meyvenin polenleri bu şekilde dağıtılır. Endişelenmeyin bu demek değil ki incirin içindeki çıtır çıtırlık arı kadavrası.İncir arıyı proteine parçalamak için fisin incir enzimi adı verilen bir enzim kullanır. Ancak yinele bu enzim hayvanın dış iskeletini tümüyle parçalamaz. Yani evet teknik olarak inciri ısırdığınızda aslında incir arılarını veya diğer bir deyişle zamanında incir arısı olan bir şeyide yiyorsunuz. ”ALINTI”
İLEK OLMADAN İNCİRDEN VERİM ELDE EDİLMEZ. İkisi bir bütündür.
Hazırlayan: Nermin KARABULUT
Yöremizde en güzel kuru yemişler Yukarı Gölçük, Kayacık, Terziler, Musluca, Kenker köylerinde I.ci kalite kuru incir üretilmektedir. Ürün temiz ve kalitelidir. Beyaz, kurtsuz, tatlı oranları gayet fazladır.
Suluk arazilerde yetişen incirler genelde günlük toplanır. Taze olarak tüketilir. Bunlardan kuru incir yapılmaz çabuk bozulur. Kırsal arazilerin incirlerinin kurusu yapılır. Kışlık veya uzun vadede tüketilir. Fotoğraf pazar için hazırlanmış taze incirler
YEDİ EYLÜL AYDININ KURTULUŞU ve İNCİR GÜZELİ
İncir Aydın için çok önemli bir meyvedir. Eskiden yedi eylül bayramı Aydın’da büyük bir coşkuyla kutlanır. Bütün Aydın köyleri şehre akın ederdi. Gösteri saat 9.00 gibi valilik binası önünde askerler düşmanla çatışılır. Askerler geçit töreninde geçer sonra yetiştirme yurdu öğrencileri bando takımı çok güzel çalarak resmi geçit olur. pamukçular traktörler tarım makinaları v.s en son incir seçilen incir güzeli geçer. Halk büyük bir coşkuyla alkışlardı. Akşam fener alayları düzenlenirdi. Tam bir festival havası 7 Eylül iple çekilirdi.
Bu amatör sayfamızı beğendiyseniz tıklama yapmayı unutmayın.
Hz: Nermin KARABULUT